Mannen wíllen andere mannen best aanspreken op ongepast gedrag, maar weten niet hoe

Dinsdagavond 22.37 uur, direct na Voetbal Inside op SBS6 was het eerste ‘Man zeg er wat van’-campagnefilmpje op televisie te zien. Hiermee wil de Rijksoverheid mannen aansporen elkaar aan te spreken op ongepast gedrag tegen vrouwen. We zien vier mannen, veertigers, aan een kroegtafel, een jonge serveerster die hen bier brengt. „Zo, dat ziet er lekker uit”, zegt er één. „En die biertjes ook.” Is dit nog lollig? Vind je dit ook grappig als de serveerster je dochter was, je zus, je vriendin?

Dit is de derde campagne van het Nationaal Actieprogramma Aanpak seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld (NAP) en Mariëtte Hamer, onafhankelijk regeringscommissaris. Met steeds als inzet: gedragsverandering van mannen. De campagne ‘Man zeg er wat van’ is gericht op gedragsverandering tussen mannen onderling.

Uit recent onderzoek van Ipsos I&O onder 924 mannen bleek dat 60 procent seksueel grensoverschrijdend gedrag een groot probleem vindt in Nederland. De respondenten zouden ook best mannen in hun omgeving willen aanspreken op ongepaste opmerkingen of obscene gebaren, maar weten niet goed hoe. De meerderheid van de ondervraagde mannen zegt dat ze het zelf prima vinden om te worden gecorrigeerd op hun gedrag door vrienden of collega’s, toch zien ze dat driekwart van de ándere mannen in hun omgeving het niet waardeert om te worden aangesproken. Mariëtte Hamer wil met de campagne mannen juist helpen bij die „handelingsverlegenheid”.

Cabaretier Jörgen Raymann (59) is co-host van de podcast Alles op tafel van regeringscommissaris Mariëtte Hamer. Met twee dochters van 28 en 32, zegt hij, is opdringerig mannengedrag al langer een onderwerp aan zijn keukentafel.

Waar uw dochters last van?

„Naroepen, nafluiten, opmerkingen, en als ze daar niet op reageren zijn ze ineens een hoer. Laatst zat de jongste in de metro, komt er een man naast haar zitten die begint te zeggen hoe mooi en lekker ze is, en dat hij helemaal verliefd is. Intimiderend hoor, als iemand zo dichtbij komt en in haar gezicht dat soort dingen zegt terwijl hij haar naam niet eens weet. En niemand in de metro die er wat van zegt.”

En wat doet dat met een vader?

„Het liefst rende je natuurlijk de metro in om zo’n vent op z’n bek te timmeren. Wat je wil is dat mensen er wél wat van gaan zeggen, dat mannen inzien dat die jonge vrouw ook hun dochter had kunnen zijn, en dat het niet normaal is om je seksueel getinte grapjes en complimentjes te permitteren tegen vrouwen die je niet eens kent. Vrouwen voelen zich er onveilig door. Als mijn dochter ’s avonds in het donker van de metro naar huis loopt, belt ze me omdat ze dan in elk geval het gevoel heeft dat ze niet alleen is.”

En u heeft zich altijd goed gedragen?

„Ik ben van nature nogal flirterig en van de complimentjes. Toen in 2022 die kwesties in Hilversum begonnen te spelen, met The Voice en De wereld draait door, heb ik alle redactrices bij de tv gebeld met wie ik ooit gewerkt heb om te vragen of ze ooit last van me hebben gehad. Gelukkig was dat niet zo, zeiden ze, integendeel.”

En wanneer spreekt u mannen aan op ongepast gedrag?

„Het gaat om kleine dingetjes: gewoon opletten wat je zegt en niet normaliseren plat over vrouwen te praten. Als ik met vrienden ben, en het vanaf zin twee al over vrouwen en seks gaat. Come on guys, we kunnen beter dat dit. Op een avond liep ik met de hond en er loopt een meisje voor me dat steeds over haar schouder kijkt. Dus ga ik aan de andere kant van de straat lopen. Kleine moeite toch?”